Dwa tygodnie temu, jako świeżo upieczony członek IRM, otrzymałem pierwszy numer „Risk Management Professional” wydawany przez ten Londyński instytut. Moją uwagę zwrócił tekst „Risk and the glass ceiling” omawiający niedocenianie kobiet w roli menedżerów ryzyka z jednej strony, oraz to co traci przez to biznes z drugiej. Miałem zamiar już o tym napisać, ale przyszła refleksja, że jestem najmniej odpowiednią osobą (płcią) do poruszania tematu kobiet w biznesie.

Oddaję zatem pióro Pani Agnieszce, która miała dość ikry, żeby przy jednym z wpisów wytknąć mi niezamierzona próbę dyskryminowania kobiet w biznesie.

Kobieta widzi, słyszy, czuje więcej niż mężczyzna. Zawsze. To jest naturalna cecha każdej z nas, bez względu na rolę w której występujemy. Informacje, które do nas docierają pochodzą z miejsc, o istnieniu których mężczyźni nie mają pojęcia. Umiejętność połączenia tych informacji nie jest skutkiem tylko i wyłącznie logicznego pojmowania świata. Czy to jest intuicja? Załóżmy dla uproszczenia, że tak można to nazwać, choć osobiście uważam, że to zbiór cech do których należy również zdolność myślenia według formalnych reguł.

Jednak zbyt dużą ignorancją wykazałby się ten, kto cechy kobiety – risk managera, opiera na sile intuicji czy umiejętnej komunikacji. Tu zgadzam się również z Panem, że w tym zawodzie niezbędna jest dobra edukacja, wiedza i przede wszystkim doświadczenie. W tym zakresie, kobiety nie mają się czego wstydzić i stanowią większy zasób niż mężczyźni. Od kilku lat, statystycy odnotowują kobiety jako wiodącą grupę wśród studiujących w szkołach wyższych, na studiach podyplomowych, doktorskich czy MBA. Ta przewaga utrzymuje się również pośród absolwentów wyższych uczelni (patrz dane GUS).

Samo ukończenie tzw. dobrej uczelni nie predysponuje do roli efektywnego risk managera. Tu z pomocą przychodzi upór i skrupulatność, z którą kobiety potrafią dążyć do założonych celów. Ze względu na częste realizowanie jednocześnie roli matki, dążenie do tych celów może być znacznie wydłużone w czasie, co dodatkowo uczy pokory i wytrwałości. Od wykazujących chęć zarządzania ryzykiem, wymaga się oprócz „miękkich” umiejętności, również właściwego ukierunkowania w dokształcaniu zawodowym. Zawód, od którego wiedzie dość prosta droga do risk managera, to audytor wewnętrzny. Jako przedstawicielka owej grupy zawodowej, śmiem twierdzić, że jest ona zdominowana przez kobiety. Kobiety te świetnie potrafią „drążyć” każdy proces w firmie, a setki pytań które zadają, uczą je jednocześnie niebywałej wręcz komunikacji w wielu trudnych sytuacjach, analizy faktów czy przewidywania przyszłych zdarzeń. 

Strategiczne działania kobiet są podejmowane niekiedy w sposób zaskakujący i niestandardowy, odmienny niż ten podejmowany przez mężczyzn. Zatem, różnice w postrzeganiu świata przez kobietę i mężczyznę, są zbyt cenne aby pozwolić sobie z nich nie korzystać. Rezygnacja z kobiet w roli risk managera to rezygnacja z innego punktu widzenia oraz niestandardowych rozwiązań, a faworyzowanie płci męskiej to świadoma utrata różnorodności. To płeć piękna, Panie Rafale, jest w stanie najczęściej przekonać najbardziej nieprzekonanych. Bynajmniej, nie używając tylko i wyłącznie tzw. atutów wynikających z owej różnicy płci. Dowód? Proszę każdego z Was, czytelników płci męskiej, o dokonanie logicznej, męskiej analizy ostatnich trudnych, ryzykownych przedsięwzięć, aby odpowiedzieć na pytanie kto odegrał kluczową rolę w podjętej przez Was decyzji.

Agnieszka Mrozik

Po prawie dwóch latach zmagań, wreszcie dopadło mnie sumienie. Zmagania dotyczyły podjęcia – czy powrócenia do – pogłębiania i poszerzania swoich teoretyczno-naukowych podstaw zarządzania ryzykiem w biznesie. Pierwsze zachłyśnięcie się zarządzaniem ryzykiem było w roku 2003, kiedy to dałem głębokiego nura w to co oferuje rynek brytyjski, a więc AIRMIC, kursy i fakultety organizowane przez IOSH, instytucje współpracujące z IRM, w końcu AIRMIC Academy zarządzana przez niezwykle życzliwego Davida Gamble, żywy kontakt z najlepszymi w Europie, brytyjskimi risk managerami na konferencjach AIRMIC, aż po brytyjski i kontynentalny konsulting głęboko wyspecjalizowany w różnych obszarach i kategoriach zarządzania ryzykiem … Było od kogo uczyć się zarówno zarządzania ryzykiem jak i pokory.

Potem przyszedł czas na konsumowanie i „utylizację” wiedzy teoretycznej w praktyce oraz eksperymentowanie z rozwiązaniami w warunkach polskich oraz wypracowanie własnych prototypów, przekonań i patentów, a potem dalsze z nimi eksperymentowanie i szukanie najlepszych rozwiązań wraz z klientami.

Mimo, iż zawsze byłem wymagający dla siebie i innych oraz niezwykle wybredny jeśli chodzi o źródła know-how i rozwiązań, świat zarządzania ryzykiem coraz bardziej przyspiesza i utrzymywanie się na powierzchni zmian wymaga coraz intensywniejszego przeczesywania rynku wiedzy i innowacji. Od kilkunastu miesięcy sumienie popychało mnie w kierunku moich „źródeł” – Wielkiej Brytanii – i jednej z instytucji edukacyjnych. Wahałem się pomiędzy Glasgow Caledonian University oraz Institute of Risk Management, ale ze względu na przyjazność „zdalnego” sposobu przechodzenia przez studia oraz stosunkowo nowoczesny program nauczania – zwyciężył IRM (zresztą współautor brytyjskiego Risk Management Standard, później zapożyczonego przez FERMA).

Próbowałem znaleźć jeszcze powody, żeby jednak nie podejmowac tego wysiłku – ale bez powodzenia: co prawda Klienci zajmują 101% mojego czasu, ale z kolei oczekują, że będę tryskał wiedzą i innowacją; jako członek AIRMIC mam zniżkę; czerwcowy egzamin na stopień ICRM co prawda pokrywa się terminami z konferencją AIRMIC, w której chcę uczestniczć, ale jeden z ośrodków egzaminacyjnych IRM znajduje się też w Liverpool, gdzie odbędzie się tegoroczna konferencja.

Ostatnim gwoździem do trumny mojego wygodnictwa był fakt, że zostałem zawstydzony przez znacznie młodszą ode mnie osobę, bardzo ambitnie podejmującą kolejne wyzwania edukacyjne i podnoszącą sobie poprzeczkę. Sumienie zwyciężyło, zgłoszenie złożone, faktura zapłacona, solidna paczka z materiałami właśnie przyszła.

Zaczynam od taryfy ulgowej – International Certificate of Risk Management (poziom „practitioner”), fakultetu obliczonego na 6-8 miesięcy, który ma posłużyć jako tester, czy wytrzymam (ja i moja rodzina) tempo nauki i czy zdołam je pogodzic z zawsze najważniejszymi oczekiwaniami Klientów. Potem przyjdzie kolej na właściwe wyzwanie: 3-5 letnie studia podyplomowe International Diploma of Risk Management (poziom „professional”).

IRM to nie tylko najwyższy poziom edukacji w Europie: to również doskonałe merytorycznie konferencje, na które prelegenci są wybierani jak najlepsze rodzynki z ciasta, wymagające zasady etyki biznesowej, na które trzeba się zgodzić przystępując do IRM, to zjazdy studentów „w realu”, czy kontakt online z mentorami i studentami z całego świata.

Od lat znam Steva Fowlera, Dyrektora Zarządzającego IRM, co teraz chyba nie wyjdzie mi na dobre – kiedy zapytałem go jak można pogodzić terminy konferencji AIRMIC (które jest jednym z udziałówców IRM) z egzaminami – wpadłem: Steve wyraził radość (sic!), że wreszcie dałem sie skusić na program edukacyjny IRM. Teraz wiem, że z właściwą Brytyjczykom złośliwą satysfakcją będzie obserwował moje zmagania z materią business risk management, a każde potknięcie zostanie mi niby mimochodem wytknięte, żeby mnie trochę zmobilizować …

Co ciekawe i zaskakujące, Steve poinformował, że jeszcze nie ma żadnego absolwenta Certyfikatu ani Dyplomu z Polski. Może znajdą sie chętni do wspólnego podjęcia wyzwania edukacyjnego ? IRM ze swoimi programami może stanowić doskonałą kontynuację i rozszerzenie kursu Polrisk, a sam program jest zaprojektowany z myślą o nie-brytyjczykach studiujących zdalnie.

Wasz w ryzyku,

R

Wczorajsza Rzeczpospolita (tekst Pana P. Mazurkiewicza i A. Stefańskiej) pisze o planach Wal-Marta, Tesco oraz Metro wprowadzenia w obszarze transakcji detalicznych technologii RFID (Radio Frequency Identification). W łańcuchu dostaw, logistyce i wielkowolumenowych operacjach towarowych rozwiązanie wdrażano juz przed laty, w hodowli zwierząt czy bibliotekach dzieje się to teraz, ale w handlu detalicznym – czyli w codziennym świecie przeciętnego Kowalskiego – to nowość.

Idea RFID sprowadza się do „bezkontaktowej” (radiowej) transmisji informacji na temat produktu – jego marki, typu, rozmiaru, koloru i ceny. Innymi słowy, mając koszyk zapełniony zakupami wystarczy, że wyjdziemy z nim ze sklepu przez bramkę wyposażoną w czytnik RFID oraz kasę, a charakterystyka i ceny asortymentu zostaną automatycznie odczytane, należność naliczona a nasze konto automatycznie obciążone.

Urządzenie jest ciagle niedoskonałe – nadal pozostaje problem przenikania fal przez wodę, beton i metal, a silniki elektryczne wprowadzają zakłócenia. Ponadto trudny obszar to konflikty – sytuacje, w których w zasięgu czytnika znajduje się wiele metek, które odpowiadają jednocześnie na zapytanie czytnika, lub jedna metka otrzymuje zapytanie od kilku czytników, których zasięgi nachodzą na siebie. Jednak wydaje się, że znalezienie rozwiązania to tylko kwestia czasu, chociaż zapewne systemy staną się niezwykle skomplikowane.

Brzmi pięknie, ale nie ma róży bez kolców (szans bez ryzyk). Jeśli urządzenia odczytujące informacje RFID będą na lotniskach, dworcach, w domach handlowych i supermarketach, wszędzie tam nasze produkty (zawierające informację czytelną dla urządzeń RFID) będą mogły być odczytywane i analizowane. Jakim jeździsz samochodem, jakie masz zbuty na sobie, jakie slipy, jakich używasz perfum (jeśli tylko masz je w torebce) … brrr, aż strach się robi na samą myśl. 

Cytowany przez Rzeczpospolitą Pan Andrzej Lewiński, zastępca GIODO, twierdzi, że Komisja Europejska już zobliogowała kraje członkowskie do zagwarantowania należytej ochrony prywatności, jaka w ten sposób mogłaby zostać przy pomocy systemów RFID naruszona przez władze i firmy prywatne. 

Ryzyko RFID można zaliczyć do grupy tzw „emerging risks” – ryzyk dopiero się wyłaniających zza horyzontu i nie do końca rozpoznanych co do wszystkich konsekwencji, jakie mogą za sobą nieść. Pole do nadużyć i oszustw bazujących na technologii informatycznej, problemy dowodowe wynikające z operowania na informacjach wirtualnych, niewidocznych, tzw ryzyka systemowe (masowe awarie techniczne pogłębiające się na zasadzie efektu domina) … to tylko niektóre z możliwych scenariuszy.

Wasz w ryzyku,

R